Sos istudiosos ghiados dae Jason Box, professore de sièntzia de s’astra de su “Servìtziu Geològicu de Danimarca e Groenlàndia”, deviant averiguare sas cunditziones de s’astra in unos cantos tretos de Groenlàndia. Ma non s’isetaiant su chi ant agatadu: unu tretu prenu de fossos cugugiados de nie nieddu. In cue b’aiat prùere e carràrgiu, giutos dae su bentu, chi beniant dae desertos e fogos, tzentrales a carbone e fintzas motores diesel. Sa cosa l’aiant bida àteras bias, ma mai b’aiat custu nieddore.
Custa est una minetza manna pro s’Àrticu, ca mìnimat sa rifletividade de s’astra e la faghet iscagiare prus in presse. Pro custu Jason Box e sos collegas suos sunt chirchende de cumprèndere dae ue benit custu nieddore, cun unu progetu-istùdiu che si narat “Nie nieddu”.
S’istùdiu l’ant istruturadu pro cumprèndere in cale proportzione sa neghe est de sos fogos in sos padentes, de sas erutziones de sos vulcanos, de s’incuinamentu de s’atmosfera causadu dae atividades umanas, comente s’alimentatzione de sos motores e sas emissiones industriales. Pustis ant a iscrìere unu raportu de presentare a sa Comunidade Sientìfica Europea, pro agatare unu remèdiu a su perìculu chi s’astra sigat a s’iscagiare, cun un’aumentu de su livellu de su mare e cunseguèntzias pro su clima chi galu non s’ischit ite podent èssere.